Wyspy pływające

W celu podniesienia atrakcyjności zbiornika „Jabłoniowa” projektant z biura projektowego (Hydroprojekt Gdańsk Sp. z o.o. / HydroEco s.c.) przewidział cztery wegetacyjne wyspy pływające złożone z 28 elementów. W wodach stojących, gdzie rośliny brzegowe rosną w sposób naturalny na skarpie, w strefie wahań zwierciadła wody, pływające szuwary mogą służyć jako ochrona brzegów, stanowią dodatkowe miejsca lęgowe dla ptactwa wodnego i poprawiają walory krajobrazowe. Kiedy skarpy są strome, tak jak ma to miejsce powyżej zapór, czy wzdłuż brzegów wyrobisk żwirowych, spontaniczny wzrost roślin jest limitowany ograniczoną przestrzenią dla wzrostu systemów korzeniowych. W takich przypadkach pływające szuwary mogą być wykorzystywane jako dodatkowy element danego biotopu. Pływające szuwary są nie tylko elementami świetnie wspógrającymi ze środowiskiem, ale również zapewniają idealne warunki siedliskowe dla wodnej fauny i flory. Dodatkowa zaleta: wzrasta zdolność samooczyszczenia się wód powierzchniowych.
Konstrukcja wegetacyjnych wysp pływających umożliwia przewóz wielu rozłożonych ponadgabarytowych elementów i składanie segmentów wysp dopiero na terenie przyległym do zbiornika. Poszczególne segmenty z różnymi obsadzeniami roślinnymi zostają złożone i zwodowane na zbiorniku. Tam połączone w róne konfiguracje tworzą poszczególne niezależne wyspy, które zostają zaholowane na zaprojektowane miejsce zakotwiczenia.
Wyspy są zakotwiczane systemem kotwicznym do dna lub brzegu zbiornika. Rodzaj i długość systemu kotwicznego dobierana jest każdorazowo do danego zbiornika tak, aby wyspy mogły dopasowywać się do zmiennego poziomu wody w zbiorniku. Wyspy dzięki swej trójkątnej formie dopasowują się doskonale do ruchu wody tak, że nawet przy duóych falach nie zostają zalane.
Dla ptactwa wodnego wegetacyjne wyspy pływające stanowią doskonałe miejsce na budowę gniazda i wyprowadzenia lęgów. W naturalnych zbiornikach ptaki wyszukują naturalnych wysp, przepłyceń lub pływających szuwarów. Tam mogą zasiadać na gnieździe nie będąc narażonymi na drapieżnictwo ze strony lisów, jenotów czy dzikich psów. Jednakże zawsze jest to loteria, czy miejsce, na którym zbudowały gniazdo nie zostanie zalane wodą podczas zmiany poziomu lustra wody, lub czy podczas suszy nie stanie się dostępne dla drapieżników od strony lądu. Dlatego wyspy pływające dostosowujące się do wahań lustra wody i dostatecznie oddalone od brzegu stanowią doskonałą platformę do budowy gniazda dając większą pewność, że lęgi nie zostaną stracone. Na zbiorniku retencyjnym Jabłoniowa ptaki już na drugi dzień po instalacji wysp doceniły tę możliwość i zaczły penetrować platformy i budować gniazda.

Dwa tygodnie po instalacji wysp pływających mewy śmieszki (Larus ridibundus) wraz z rybitwami rzecznymi (Sterna hirundo) założyły kolonię lęgową na jednej z wysp. Mimo późnej pory jak na składanie jaj, ptakom udało się wyprowadzić lęgi z sukcesem.
Wyporność wysp została tak dopasowana, aby ptaki i pisklęta miały dostęp do wody podczas pojenia, lecz także, żeby gniazda nie zostały zalane falami. Do tak szybkiej budowy gniazd ptakom posłużyło doskonale nadające się do tego celu włókno kokosowe i roślinność z wegetacyjnych mat kokosowych na wyspach.
Rybitwa rzeczna należy do gatunków nielicznie lęgowych w Polsce i Unii Europejskiej. Objęta jest całkowią ochroną gatunkowó. Tworząc nowe miejsca lęgowe, między innymi dla tych ptaków, aktywnie wpływamy na ochronę naszego środowiska i zwiększamy bioróżnorodność naszych ekosystemów wodnych.