Rola zabezpieczeń

---

W ostatnich latach coraz częściej zwraca się uwagę na potrzebę zachowania, a także przywracania naturalnej różnorodności biologicznej ekosystemów rzek, dolin rzecznych, zbiorników wodnych, brzegów morskich, kanałów i.t.p. Odzwierciedleniem tego jest chociażby porozumienie krajów Europy, Paneuropejska Strategia Różnorodności Biologicznej i Krajobrazowej (1998), formułująca zadania do przestrzegania i wykonania. Kierunek ten jest zgodny z polskimi uwarunkowaniami prawnymi zawartymi między innymi w Ustawie o ochronie i kształtowaniu środowiska, Prawie budowlanym, Prawie wodnym, Ustawie o zagospodarowaniu przestrzennym, czy wreszcie w aktach wykonawczych Ministra OZNiL dotyczących warunków technicznych jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane gospodarki wodnej. W wyżej wymienionych aktach prawnych zwraca się uwagę na to aby:

 - przy regulacji wód nie naruszać piękna krajobrazu i biologicznych stosunków wodnego środowiska,

- budowle hydrotechniczne zgodne z miejscowym planem zagospodarowania uwzględniały potrzeby ekosystemu.

Pragnąc być w zgodzie z zasadą ekorozwoju, wkraczając w naturalny krajobraz musimy mieć na uwadze fakt, aby korzystając z niego pozostawić go żywym i atrakcyjnym dla naszych następców. Dotychczasowa gospodarka człowieka, jego ingerencja w środowisko, transport wodny, powodzie, trudna do opanowania erozja brzegów wodnych, zmuszają współczesne społeczeństwa do poszukiwań i korzystania z przyjaznych naturze środków, materiałów i technologii, które  pozwalają na odbudowę środowiska oraz renaturyzację brzegów rzek i zbiorników wodnych, a także realizację zadań na obiektach wodnych z uwzględnieniem wymagań ekosystemu. Niezaprzeczalne zalety stosowanych dotychczas tradycyjnych środków technicznych (np. zabezpieczeń przepustów i mostów) powodują, że w wielu przypadkach są one trudne do zastąpienia. Użyte jednak da umocnienia brzegów przed wpływami prądów i fal, stwarzają poważny problem w naturalnym środowisku, utrudniając w znacznym stopniu egzystencję żywym organizmom i stanowią wątpliwą ozdobę w naturalnym zielonym krajobrazie. Stąd też coraz większego znaczenia nabierają umocnienia brzegów rzek, zbiorników wodnych, dużych stawów i oczek wodnych przy zastosowaniu systemów ekologicznych opartych na naturalnych materiałach i różnych rodzajach roślinności.

Odpowiadając na potrzeby ekologiczne, bardziej rozwinięte społeczeństwa  zaczęły stosować w budownictwie wodnym metody konstrukcyjne, w których wykorzystano biologię inżynierską. Powstały znane i stosowane w wielu krajach ekologiczne

 Systemy BESTMANN-technik, oparte na modułowych elementach produkowanych z nasadzeniami roślinnymi lub bez tych nasadzeń, umożliwiających trwałe i szybkie zabezpieczenie brzegów.

 Charakteryzują, się one:

- łatwością zastosowań i instalacji,

- elastycznośią przy układaniu,

- natychmiastowym po zainstalowaniu efektem estetycznym,

- dużą trwałością,

- możliwością przejęcia znacznych ilości energii i zanieczyszczeń niesionych prądem wody i fal.

Zasady postępowania firmy HYDROLECH określa przekonanie, że każda działalność inżynierska a więc i ta mająca na celu umocnienie brzegów, ochronę,  renaturyzację brzegów rzek, potoków, oczek wodnych, stawów i zbiorników retencyjnych powinna być zgodna z prawami natury i uwzględniać szeroko pojęte aspekty ekologiczne - potrzeby zwierząt, roślin i ludzi. Warunki te będą spełnione, jeżeli w konstrukcji umocnień brzegów zostaną zastosowane wyroby produkowane przez firmę HYDROLECH.

 Wegetacyjne kokony roślinne - Rośliny z korzeniem w kokonie z włókna kokosowego wyhodowane w systemie bezglebowym, specjalnie do nasadzeń w materiałach BESTMANN - technik . Wykorzystywane również  do tworzenia naturalnych turzycowisk, trzcinowisk i filtrów roślinnych w hydrofitowych oczyszczalniach ścieków.

 Wegetacyjne maty kokosowe i wegetacyjne faszyny kokosowe z roślinami - są elastycznym i wytrzymałym podłożem budowlanym, dając zabezpieczenie przed erozją, stanowią dobre podłoże dla szuwarów i wiklin. Są stosowane jako elementy zabezpieczające u podnóża skarp i na ich powierzchnii - elastyczna budowa pozwala na ich dopasowanie się do krzywizn brzegu, co zapobiega erozji i wymywaniu gruntu. Jako masywne elementy budowlane stanowią swoiste mury oporowe i zapobiegają osuwaniu się skarp.

 Walce kamienne i walce wegetacyjne - mają szerokie zastosowanie jako elementy zabezpieczające zarówno w środowisku wodnym, jak i na lądzie. Można je stosować m.in. jako umocnienie skarp i brzegów rzek o dużej prędkości ruchu wody oraz jako falochrony w płytkich zbiornikach wodnych. Z walców można tworzyć różne kombinacje z innymi produktami systemu BESTMANN-technik, np. z matami wegetacyjnymi lub faszynami wegetacyjnymi.

 Materace kamienne i materace wegetacyjne - stanowią alternatywę ciężkich umocnień brzegów - betonowych lub asfaltobetonowych. Stosowane są, przy obudowywaniu brzegów rzek, potoków, zbiorników retencyjnych na dłuższych odcinkach oraz kanałów żeglugi. Są również bardzo przydatne do ochrony skarp zbiorników retencyjnych o zmiennych poziomach zwierciadła wody. Materace obsadza się miejscowymi gatunkami roślinności szuwaru właściwego i turzycowego. Po zakorzenieniu się i wytworzeniu sieci kłączy budowla osiąga pełnię zdolności ochronnych i oczyszczających.

Firma HYDROLECH wyraża nadzieję, że powyższe informacje przekonają inwestorów, projektantów i wykonawców do stosowania ekologicznych Systemów Bestmann-technik w planowanych obiektach hydrotechnicznych.

---

Zastosowanie materiałów Bestmann - technik

Kryteria doboru systemów ochrony brzegu BESTMANN - technik

Stopień obciążenia	1° = niski	2° = umiarkowany	3° = średni	4° = wysoki	5° = ekstremalny
Parametry
1. Prędkość przepływu (m/s)	< 0,3	< 0,8	< 1,5	< 2,5	>2,5
2. Wysokość fal (cm)	< 20	< 30	< 50	< 70	> 70
3. Nachylenie brzegu	< 1:10	< 1:5	< 1:3	< 1:2	> 1:2
4.Twardość (materiał brzegu)	--	-	0	+	++
5. Nasłonecznienie	++	+	0	-	--
Rodzaj ochrony
Wegetacyjne kokony roślinne	x
Wegetacyjne kłęby roślinne	x
Wegetacyjna siatka kokosowa	x	x
Wegetacyjna paleta kokosowa	x	x
Wegetacyjna mata kokosowa	x	x	x	x
Wegetacyjna faszyna kokosowa		x	x	x
Wegetacyjny walec kamienny				x	x
Wegetacyjny materac kamienny					x

Interpretacja tabeli

Tabela przedstawia tylko przybliżony przegląd i nie może zastąpić decyzji opartej na analizie warunków panujących na miejscu budowy. Podane wartości dotyczą zarówno wód stojących jak i płynących. Parametrem odniesienia jest w każdym przypadku stopień narażenia skarpy na działanie wody. Dodatkowe niekorzystne czynniki hamujące wegetację roślin jak zacienienie na obszarze wzrostu ( 4° - 5°) muszą być zawsze brane pod uwagę przy doborze schematów roślinnych do obsadzeń omawianych naturalnych typów systemu ochrony brzegów.

Do określenia stopnia obciążenia należy zawsze przyjąć parametr najbardziej niekorzystny.